น้ำยาสารทำความเย็น และน้ำมันหล่อลื่น ที่ใช้ในเครื่องทำความเย็น

ชนิดของสารทำความเย็น

สารทำความเย็นส่วนมากจะต้องคงทนไม่สลายตัวง่าย นิยมใช้สารทำความเย็นจำพวก CFCs (Chloro Fluoro Carbons) กันอย่างกว้างขวาง คุณสมบัติของสารคือ ไม่มีพิษ ไม่มีกลิ่น ความถ่วงจำเพาะของสารทำความเย็นในสถานก๊าซจะหนักกว่าอากาศ

สารทำความเย็นอาร์ 12 (R-12)

สารทำความเย็นอาร์ 12 เป็นสารทำความเย็นที่ไม่เป็นอันตรายต่อฉนวนไฟฟ้า ยางเทียม และผสมได้ดีกับน้ำมันหล่อลื่น ด้วยเหตุนี้ น้ำมันหล่อลื่นจะไหลนเวียนในระบบของเครื่องทำความเย็นไปพร้อมกับสารทำความเย็น สารทำความเย็นอาร์ 12 จะมีผลทางความเย็นประมาณครึ่งของสารทำความเย็นอาร์ 22 ที่มีขนาดความเย็นเท่า ๆ กัน ด้วยเหตุนี้สารทำความเย็นอาร์ 12 จึงใช้ในเครื่องเย็นประจำบ้าน รถยนต์ ฯลฯ ราคาของสารทำความเย็นอาร์ 12 จะถูกกว่าสารทำความเย็นอื่น ๆ ในตระกูลเดียวกัน

สารทำความเย็น น้ำ และน้ำมันหล่อลื่น

สารทำความเย็นและน้ำ

น้ำจะละลายสารทำความเย็นจำพวก CFCs ได้เป็นส่วนน้อยมาก น้ำที่เป็นละอองเล็ก ๆ จะไหลรวมไปกับสารทำความเย็นในระบบการทำความเย็นได้ และบางครั้งจะแข็งตัวขณะที่ผ่านอุปกรณ์ควบคุมการไหลของสารทำความเย็น (Expansion Valve) ทำให้ระบบอุดตันได้ แต่เมื่อได้ชุดดูดความชื้น (Drier) ที่อยู่ในระบบ ความชื้นจะถูกดูดเอาไว้ก่อนทีมันจะไหลต่อไปยังชุดเทอร์โมสแตติคเอ็กสแปนชั่นวาล์ว (Thermostatic Expansion Valve) หรือท่อแคพพิลารี่ (Capillary Tube)

สารทำความเย็นกับน้ำมันหล่อลื่น

สารทำความเย็นกับน้ำมันหล่อลื่นจะผสมกันอย่างดี ดังนั้นสารทำความเย็นจะละลายน้ำมันหล่อลื่นที่อยู่ในคอมเพรสเซอร์ และน้ำมันหล่อลื่นนี้จะไหลนเยนในระบบพร้อมกับสารทำความเย็น แต่ถ้าสารทำความเย็นผสมกับน้ำมันหล่อชื่นมากเกินไปจะทำให้คอมเพรสเซอร์ขาดการหล่อลื่น ทำให้ชิ้นส่วนต่าง ๆ ที่เคลื่อนตัวอยู่ในคอมเพรสเซอร์รวมทั้งกระบอกสูบชำรุดได้ ด้วยเหตุนี้จึงต้องระวังอย่างมากในการประกอบท่อทางในระบบการทำความเย็น โดยพิจารณาอัตราการไหลของสารทำความเย็นที่เป็นก๊าซในท่อทางเป็นพิเศษโดยทำที่พักน้ำมันหล่อลื่นก่อนกลับเข้าคอมเพรสเซอร์และวางท่อทางให้เอียง ฯลฯ

การเป็นฟอง

ดังได้กล่าวมาแล้วว่า สารทำความเย็นจะละลายกันเป็นอย่างดีกับน้ำมันหล่อลื่น อัตราการละลายจะเพิ่มขึ้นเมื่อความดันสูงขึ้นและอุณหภูมิต่ำลง ขณะที่คอมเพรสเซอร์ไม่ทำงาน อุณหภูมิในอ่างน้ำมันเครื่องจะลดลง สารทำความเย็นที่มีสภาพเป็นก๊าซจะกลั่นตัวและละลายเข้ากับน้ำมันหล่อลื่น เมื่อคอมเพรสเซอร์เริ่มออกตัวหมุน สารทำความเย็นจะเดือดอย่างรวดเร็วทำให้น้ำมันหล่อลื่นเป็นฟองนี้ เรียกว่า การเกิดฟอง (Foaming) ในบางครั้งจะเป็นผลให้ลิ้นของคอมเพรสเซอร์แตก และน้ำมันในอ่างน้ำมันเครื่องจะขาดลง ตัวทำความร้อนหรือที่เรียกว่า ฮีตเตอร์ (Heater) จะถูกสร้างบรรจุในอ่างน้ำมันเครื่องเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดฟองดังกล่าวในระบบที่ต้องการอุณหภูมิต่ำ เราเรียกฮีตเตอร์นี้เป็น Crankcase heater ซึ่งจะทำงานเมื่อคอมเพรสเซอร์หยุดเดิน เพื่อป้องกันไม่ให้สารทำความเย็นที่เป็นก๊าซละลายเข้ากับน้ำมันหล่อลื่น