Heat Recovery คืออะไร

เครื่องปรับอากาศหรือเครื่องทำความเย็นทั้งหลาย ต่างก็มีหลักการคล้าย ๆ กันคือการทำงานของเครื่องเรียบเสมือนการดูดความร้อนจากที่หนึ่งแล้วนำไปทิ้งยังอีกที่หนึ่งโดยการใส่พลังงานจำนวนไม่มากนักซึ่งส่วนมากก็คือไฟฟ้า เพื่อทำหน้าที่ขับเคลื่อนคอมเพรสเซอร์และหมุนเวียนน้ำยาที่ทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการพาความร้อนนั้นไป

ในยุคที่ค่าไฟฟ้าแพงนี้ ก็มีคนมองว่าเครื่องปรับอากาศทำหน้าที่ดูดความร้อนออกจากอาคาร ทำให้ได้ความเย็นภายในอาคารแล้วความร้อนที่ดูดออกจากอาคารและต้องนำไปทิ้งนี่ซิ เมื่อคิดดูแล้วมีปริมารมหาศาลทีเดียวสำหรับอาคารขนาดใหญ่ จึงมีการพัฒนาเพื่อที่จะนำความร้อนนี้มาใช้ประโยชน์

สำหรับเครื่องทำน้ำเย็นหรือเครื่องชิลเลอร์ขนาดใหญ่ได้มีการผลิตเครื่องรุ่นที่มีเครื่องถ่ายเทความร้อน (heat exchanger) พิเศษเพิ่มขึ้นอีก 1 ชุด เครื่องถ่ายเทความร้อนพิเศษชุดนี้ทำหน้าที่เหมือนเครื่องถ่ายเทความร้อนที่เป็นส่วนระบายความร้อนของเครื่อง (condenser) แต่แทนที่น้ำที่ใช้ในการระบายความร้อนของเครื่องจะไปที่คูลลิ่งเทาเวอร์ตามปกติ น้ำที่ใช้ในการระบายความร้อนนี้ซึ่งมีอุณหภูมิไม่ต่ำกว่า 100ºF จะถูกนำไปใช้ประโยชน์ในการทำน้ำร้อนโดยการใช้ไฟฟ้าหรือไอน้ำในการเพิ่มอุณหภูมิให้ร้อนประมาณ 130ºF วิธีการดังกล่าวนี้โดยทั่วไปจะลดค่าต้มน้ำร้อนออกมาเป็นพิเศษก็เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำที่จะทำเป็นน้ำร้อนปนกับน้ำที่จะไปคูลลิ่งเทาเวอร์ซึ่งเป็นน้ำที่สกปรก เครื่องประเภทนี้เรียกว่า Heat Recovery Machine นิยมใช้กันในโรงแรม


เครื่อง Heat Recovery Machine ที่ว่านี้ทางด้านหนึ่งใช้ทำน้ำเย็น ทางด้านหนึ่งใช้ทำน้ำร้อน ยังมีเครื่องอีกประเภทหนึ่งที่ผลิตมาเพื่อทำน้ำร้อนโดยตรง จัดอยู่ในประเภท Heat pump หลักการทำงานของเครื่องใช้วิธีดูดความร้อนทางน้ำระบายความร้อนที่มีอุณหภูมิ 100ºF  (ถือว่ายังร้อนไม่พอที่จะใช้เป็นน้ำร้อน) และไปถ่ายให้กับน้ำที่จะทำเป็นน้ำร้อนจนได้น้ำร้อนที่อุณหภูมิ 130-140ºF ตามต้องการ ในกรุงเทพฯ ก็มีติดตั้งเครื่องประเภทนี้ไปแล้วหลายอาคารเป็นอาคารประเภทโรงแรมและคอนโดมิเนียม